Shawadawa

Plemię Shawadawa

Poniżej znajduje się tekst twórcy tego Rapé, który własnymi słowami mówi o tej medycynie i tradycjach swojego ludu.

„Shawãdawa żyją w górnym biegu rzeki Jurua, na czterech wyznaczonych ziemiach tubylczych. Dziś głównym celem ludu Shawã jest ochrona naszych ziem, naszego lasu, w którym obecne są wszystkie nasze naturalne lekarstwa. Staramy się również ocalić naszą kulturę, nauki naszych przodków. Korzystanie z naszych świętych lekarstw przynosi nam studium uzdrawiania i nasze starożytne nauki.

Wywodzimy się z lingwistycznego korzenia Pano, podobnie jak rodziny Yawanawa, Poyanawa, Kaxinawa, Jaminawa, Deadawa, Kuntanawa i wiele innych. Shawã oznacza Arara, Ara i Dawa to rodzina, więc jesteśmy rodziną ary.

Używanie Rupusuty, jak nazywamy Rapé w naszym języku i tradycji, ma bardzo ważne znaczenie dla Shawãdawa, jest to nauka o roślinach leczniczych, które dają siłę do wzmocnienia ducha i siłę do leczenia chorób materialnych. Aby być wojownikiem w lesie, trzeba znać lekarstwa i ich moce, stosując tradycyjne diety z roślin”.

Arara / Shawãdawa

Podobnie jak inne rdzenne grupy w Akce, Arara Shawãdawa ucierpiała w wyniku najazdów i systemu produkcji plantacji kauczuku ostatnich dziesięcioleci XIX wieku, będąc wyzyskiwanym, wywłaszczanym i ograniczanym w fizycznej i kulturowej reprodukcji. W ostatnich latach zaangażowali się w odwrócenie tego procesu, rewalidując swój język i tradycje, a także odzyskując prawa terytorialne od państwa brazylijskiego.

Oznaczenie Arara zostało nadane grupie podczas kontaktu, gdy w XIX wieku rozpoczęła się pierwsza eksploracja Górnej Jurui. Arara nazywali siebie Shawadawa.

Kontakt z agentami frontu ekspansji kauczuku wpłynął na relacje grupy z ich językiem ojczystym. Dziś jest niewielu użytkowników języka ojczystego, ponieważ byli historycznie dyskryminowani, gdy mówili w swoim języku, przestali przekazywać go swoim potomkom, tworząc młodsze pokolenie wykształcone tylko w języku portugalskim. Jednak od początku lat 90. Arara próbują „ratować” swój własny język.

Terytorium

Region obecnie zajmowany przez Arara był terytorium grup Pano i Aruak od okresu przed kabralem.

Pod koniec lat 90. XIX wieku Alta Jurua była zamieszkana przez Brazylijczyków, kiedy peruwiańscy „caucheiros”, czyli zbieracze kauczuku i innych produktów leśnych, na krótko zajęli region.

Dziś starsi są „strażnikami pamięci o Shawadawa” i starają się przekazać ją swoim potomkom w jak największym stopniu. Widać zainteresowanie najmłodszych poznawaniem mitów i rytuałów, które Shawadawa intensywnie praktykowali w przeszłości. Dziś rytuały są praktykowane bez regularności, co nie znaczy, że ich nie ma. Są to najstarsi, którzy wciąż władają językiem, którzy śpiewają i uczą najmłodszych podczas rytuału.

Ayahuaska

Rytuał sinbu (liana/ayahuasca) jest nadal praktykowany przez niektórych Arara, a większość grupy brała udział w jednym lub drugim z tych rytuałów.

Od lat 90. niektórzy Arara przyjęli doktrynę Santo Daime, która była silnie obecna w mieście Cruzeiro do Sul. Obecnie wśród Arara istnieją dwa sposoby stosowania ayahuaski w rytuałach, jeden tradycyjny, który obejmuje uzdrawianie sesje, a drugi przez wyznawców Santo Daime.

Kambo

Innym charakterystycznym rytuałem grup Pano, praktykowanym obecnie przez Arara, jest przywrócenie myśliwemu szczęścia. Kiedy myśliwy nie ma szczęścia, Arara przygotowują rytuał kambo, aby odzyskać podstawowe cechy myśliwego: celność, wzrok, słuch i szczęście.

Następnego dnia myśliwy będzie gotowy do kontynuowania polowania ze znacznie większą wprawą i skutecznością.

Arara przypisują kambo pewne właściwości lecznicze, a jego użycie nie ogranicza się do wiary grupy w jego zdolność do przywracania zdolności łowcy.